نشست علمی بررسی و نقد مجموعه آموزشی «دو امتحان» امروز در مجتمع ناشران برگزار شد.این کتاب به همت انتشارات دلیل ما و با حضور صاحب نظران عرصه آموزش احکام، اصحاب رسانه و علاقهمندان حوزه تعلیم و تربیت مورد بررسی قرار گرفت. مجموعه 5 جلدی دو امتحان، تلاشی از گروه طراحی و تدوین موسسههای طاها و رشدِ پویایِ نجات است که با هدف آموزش احکام و مباحث فقهی به شیوه ای جذاب و در قالب طنز توسط انتشارات دلیل ما به زیور طبع آراسته شده است.
حجت الاسلام والمسلمین فلاح زاده در این نشست علمی که امروز در قم برگزار شد بیان کرد: ماه رمضان ماه خدا است. طریق وصول به ضیافت الهی، ولایت و نبوت است و کسانی که به طرح دیگر بروند، مشخص نیست به این دایره ضیافت الهی راه یابند.
این استاد حوزه بیان کرد: موسسه طه، انتشارات دلیل ما و کسانی که زحمت تدوین و نگارش کتاب دو امتحان را داشتند تلاش مفید و قوی داشتند.
وی گفت: این کتاب، تحقق یکی از آرزوهای من است. دفاع بنده در خصوص این کتاب، بیشتر از نقد است در حالی نقد نیز دلیل بر تفوق و علمیت یک کتاب است.
استاد فقه حوزه یادآورشد: از دیرباز آرزو داشتم که برای سطوح مختلف و در سطح آن افراد و با جاذبه های هنر، کتب احکامی نوشته شود. تمام اخلاق رفتاری، احکام است. کتب اخلاق نیز به مسایل فقهی اشاره دارد. اعمال حسنه و محرمات و ... از مهمترین بایسته های اخلاقی است.
حجت الاسلام والمسلمین فلاح زاده بیان کرد: فقه تمام زندگی انسان را تشکیل می دهد. به قول امام راحل «فقه تئوری کامل اداره انسان از گهواره تا گور است».
این استاد حوزه بیان کرد: سالها پیش اراده داشتیم که کتابی با زبان کودک در حوزه احکام بنویسم و متنی تهیه کردم و به متخصصین این حوزه ارایه کردم. آقای مصطفی رحماندوست این کتاب را دید و برای ملاقات اظهار تمایل کرد. وی بیان کرد که بیان احکام برای کودک کار بزرگی است ولی با سفارشاتی که انجام داد متوجه شدم که کار برای کودک یک کار بسیار تخصصی است.
وی گفت: علامه حکیمی در سالهای اولیه انقلاب در قم دروسی چون ترجمه و نگارش و... برگزار می کرد که امید داشت حوزویان بتوانند به توانایی نوشتن مسلح شوند. حکیمی می گفت کسی که برای کودک کتاب می نویسد نباید صرفا کودک باشد، بلکه باید دانشمندی باشد که به این حوزه مسلط است.
استاد فقه حوزه یادآورشد: روایات ما بیان می کنند که وجود کودکان همچون زمین مستعد کشت است. یادگیری در کودکی و نوجوانان مثل نقش بر سنگ است. امام صادق(ع) فرمودند اگر کسی زمین مواتی که کاشت نشده است را احیا کرد، مالک می شود، اگر قلوب و اذهان کودکان را در اختیار گرفتیم و بذر ایمان پاشیدیم در اختیار ما است و اگر دیگری بذر پاشید، وجود آنها از آن دیگران می شود.
حجت الاسلام والمسلمین فلاح زاده بیان کرد: ما می توانیم احکام را با روش آموزش غیر مستقیم در کتب درسی حتی در ریاضی( در بحث اشیا گمشده) بیاوریم. دور بحث های زیاتی احکام بسیاری وجود دارد که در آن زمان کتابی به شکل سفرنامه نگاشته شد.
این استاد حوزه بیان کرد: روش بیان احکام از جمله کتب مهمی است که در حال انتشار است. گاهی دیده می شود که کتب بسیاری برای آموزش رنگ ها و اشیا وجود دارد ولی وقتی از معارف دینی جستجویی می کنیم، کمتر چیزی می بینیم که در این حوزه تولید شده است.
استاد فقه حوزه یادآورشد: متاسفانه در حوزه فقه کودکان کم کاری کردیم. استفاده از جاذبه های هنری در این عرصه بسیار مهم است. امیدواریم که دست اندرکاران این حوزه در دو امتحان اخروی و دنیوی نتیجه خوبی بگیرند.
حجت الاسلام والمسلمین فلاح زاده بر لزوم مستند سازی احکام تاکید کرد و گفت: گاهی جمع بین فتاوی صورت گرفته است، ولی باید عقبه علمی آنها رعایت شود. می توان با شماره گذاری، به ذکر منابع و مآخذ بپردازیم.
این استاد حوزه بیان کرد: برای انتشار کتب فقهی در پزشکی نیازمند یک سری عناوین علمی هستیم. کتب باید منتسب به قشری باشد که به آن حوزه تسلط دارند.
استاد فقه حوزه یادآورشد: یکی از مهمترین حوزه هایی که باید به آن توجه شود، مساله فناوری های نوین در حوزه فقه و کودکان و نشر این حوزه است.
حجتالاسلام معصومی مقدم، کارشناس علمی و فقهی کتاب دو امتحان در این مراسم بیان کرد: عنصر جذاب سازی یکی از مهمترین حوزههای انتقال محتوا است ولی در حوزه نشر معارف دینی با محدودیتهای خاصی در این عرصه مواجه هستیم.
وی افزود: در حوزه اخلاق دو مجموعه مختلف در مجموعه دلیل ما منتشر شده است که به شکل جذابی به انتشار مباحث اخلاقی پرداخته است، در حوزه احکام با چالشهای بیشتری مواجه هستیم، احکام به عنوان قانون و دستور با محدودیتهای بیشتری برای جذاب سازی مواجه است.
کارشناس دینی حوزه بیان کرد: ظاهرا احکام یک حوزه سخت و خشک و رسمی است که جذاب سازی آن با دشواریهای خاصی مواجه است.
وی گفت: آقای علوی نویسنده این کتاب از ژانر طنز و وحشت در کنار هم استفاده کرده است که باعث جذابیت بیشتر این کتاب شده است. مفهوم «حسن احتیاط» در این کتاب با ژانر وحشت به نمایش درآمده است.
معصومی مقدم تصریح کرد: اگر بخواهیم به شکل تک مرجعی در حوزه احکام پیش برویم با مشکلاتی مواجه میشویم. همچنین باید در حوزه فنی پاسخگو باشیم.
"کتاب دو امتحان" احکام را به صورت ساده برای دختران و پسران بیان کرده است
کارشناس دینی حوزه افزود: در اینجا برای پرهیز از مشکلاتی که ممکن است در حوزه احکامی با آن مواجه شویم سعی کردیم با پرهیز از بیان جزییات احکام، ساده سازی احکام از مسیر احکام عام دخترانه و پسرانه، بیان احکام اختلافی به شکل احتیاطی، دعوت به رجوع به مرجع با توجه به مسائل فنی احکام اختلافی که نمیتوانیم به بیان احتیاطی بپردازیم، به نگارش این متن اقدام کردیم.
وی افزود: 30درصد این کتاب اصلا مرتبط به احکام نیست که به مباحث انگیزشی و غیره است. بخش درسنامهها نیز بخش دیگر این کتاب است. در بین درسنامهها نیز qr کد وجود دارد و بخش دیگر کتاب مرتبط به خودسنجی است و بخش پایانی نیز بخش خودسنجی نهایی است.
همچنین سعدی، مدیر مجموعه دلیل ما در این مراسم اظهار داشت: یکی از بهترین ثمرات زندگی ما انتشار آثاری است که نویسندگان ما با زحمت فراوان این آثار را تولید میکنند.
وی افزود: سال 59، استاد محمدرضا حکیمی در دارالشفا سخنرانی داشت و بسیاری از بزرگان حوزه در آن نشست حضور داشتند، استاد بیان کرد که افرادی بیان کرد که برخی به من میگویند که چرا این همه از عدالت سخن میگویی که پاسخ من این بود که شخصی در درس آیتالله بروجردی اشکال زیادی وارد میکرد و آیت الله بروجردی با آیه قرآن پاسخ او را میدادند.
سعدی ادامه داد: آن شخص گفت که ما نوکر دلیل هستیم و باید با دلیل پاسخ ما را بدهید. ایشان گفتن که من نوکر عدالت نیستم، بلکه نوکر احکام است.
مدیر مجموعه دلیل ما گفت: تمام زحمات فعالان احکام در جامعه باید تلاش کنند که این مسائل در جامعه ساری و جاری شود، اجرای احکام نیز مقدمات خاص خود را میطلبد. اگر میخواهیم به کسی بگوییم نماز بخوان، نماز شرایط خاص خود را دارد ما نیز باید این شروط را حفظ کنیم. ما باید شرایط لازم برای اجرای احکام را در جامعه فراهم کنیم.
وی با بیان اینکه یکی از مشکلات مان در بیان عقاید و احکام و اخلاق، آن است که بزرگان ما توجه لازم را به حوزه کودکان و نوجوانان ندارند، مدارس گسترده و بزرگی در قم وجود دارد ولی متاسفانه وسایل بازی و فرهنگی برای کودکان نداریم و به همین دلیل نمیتوانیم آنها را جذب کنیم. به این دلیل است که میگوییم کار برای کودک را به عنوان یک اولویت نمیدانیم.
محمدمهدی کامیابی کارشناس "کتاب دو امتحان" گفت: از سال 91 کار آموزش احکام در این مجموعه آغاز شد و تلاش شد که با توجه به بازخوردهایی که در این حوزه داشتیم سعی کردیم که کتابی در این زمینه نگاشته شود.
وی ادامه داد: اولین کتاب در سال 97 منتشر شد و پس از دریافت بازخوردهای خاص، بخشهای دیگر را نیز به شکل تخصصی نگاشتیم.
کامیابی خاطرنشان کرد: سعی کردیم اختلافات احکام بین دختران و پسران را نیز با بازخوردگیری که داشتیم را حل کنیم، وجه امتیاز این کتاب، توجه به احکام در کنار بررسی موانع این حوزه است.
کارشناس "کتاب دو امتحان" خاطرنشان کرد: توجه به زمانبندی آموزش احکام در حوزه آموزش و پرورش از جمله مسائل مهمی بود که در این کتاب رعایت شده است.